مهندس آرش آبائی
زمستان 99
امسال در میان برندگان جوایز نوبل 2020 میلادی، یک نفر در
پزشکی،دو نفر در فیزیک و یک نفر در ادبیات، یهودی هستند نوبل پزشکی
امسال نوبل پزشکی به سه پژوهشگر - هاروی آلتر (آمریکا)، چارلز رایس
(آمریکا) و مایکل هاوتن (انگلیس) - برای اکتشافات در زمینه‌ی ویروس هپاتیت سی اهدا
شده است. این اکتشافات جان میلیون‌ها بیمار را نجات خواهد داد، چرا که بیش از ۷۰
میلیون نفر در سراسر جهان به هپاتیت مبتلا هستند و سالانه ۴ هزار نفر در اثر این
بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
هاروی
آلتر (Harvey James Alter) 85 ساله و متخصص ویروس شناسی است که در 1935 در
خانواده‌ای یهودی در نیویورک در امریکا متولد شد. او دکترای خود را در 1964 گرفت و
پیش از دریافت جایزه‌ی نوبل پزشکی، ۳ جایزه‌ی تخصصی دیگر را نیز در سال‌های 1992 تا
2013 گرفته است.
نوبل فیزیک
امسال نوبل فیزیک به سه فیزیکدان - راجر پنروز (انگلیس)، راینهارد گِنتسِل
(آلمان) و آندریا گِز (آمریکا)- برای تحقیقات در زمینه‌ی شناخت بیشتر سیاه‌چاله‌ها
اهدا شد.
راجر
پنروز که استاد دانشگاه آکسفورد بوده طبق نظریه نسبیت انیشتین، شکل‌گیری
سیاه‌چاله‌ها را به تصویر کشیده و این موضوع را مورد بررسی قرار داده است. از سوی
دیگر دو پژوهشگر دیگر راینهارد گِنتسِل (فیزیکدان آلمانی) و آندریا گِز نیز یک
سیاه‌چاله در مرکز کهکشان راه شیری کشف کردند.
راجر پنروز (Sir Roger Penrose) 89 ساله با تخصص در ریاضی فیزیک و هندسه‌ی موزاییکی
(Tessellation) است که در 1931 در اسکس در بریتانیا متولد شد. او نسل سوم یهودیان
مهاجر از روسیه در 1880 است. وی در سال 1958 از رساله‌ی دکترای خود دفاع کرد. پنروز
پیش از این برنده‌ی بیش از 15 جایزه‌ی تخصصی از سال 1971 تا 2015 بوده است.
آندریا گِز (Andrea Mia Ghez) 55 ساله متخصص اخترشناسی و در 1965 در نیویورک در
امریکا متولد شده است و پدری یهودی‌تبار دارد. او دکترای فیزیک خود را در 1992 اخذ
نمود و پیش از این 14 جایزه‌ی تخصصی را از 1994 تا 2020 برنده شده است.
شایان ذکر است که آندریا گز چهارمین زنی است که تاکنون موفق به دریافت نوبل فیزیک
شده است.
نوبل ادبیات
لوئیز گلیک (Louise Elisabeth Glück) شاعر و منتقد ادبی 77 ساله است که در 1943
در نیویورک در امریکا در خانواده‌ای یهودی با اصلیت اتریشی-مجارستانی متولد شد و
برخی از نخستین اشعار خود را در سن 5 سالگی سرود. او در سال 1968 نخستین مجموعه
اشعارش را منتشر کرد. این سرآغاز فعالیت جدی شاعرانه‌ی وی بود که در سال‌های بعد
برایش موفقیت به همراه آورد. گلیک در 1993 جایزه پولیتزر را از آن خود کرد. در
سال‌های 2001 و 2014 نیز به‌ترتیب جوایز «بولینگن» و «کتاب ملی آمریکا» را به‌خود
اختصاص داد. از گلیک غالباً به‌عنوان یک شاعر زندگینامه‌ای یاد می‌شود. کار او به
دلیل شدت عاطفی و اغلب با استفاده از اسطوره، تاریخ یا طبیعت برای مراقبه در تجارب
شخصی و زندگی مدرن شناخته شده‌است.
نوبل پزشکی: هاروی آلتر - نوبل فیزیک: راجر پنروز و آندریا گِز - نوبل
ادبیات: لوئیز گلیک.
نوبل اقتصاد:
آکادمی نوبل در استکهلم اعلام کرد که دو دانشمند آمریکایی به نام پل میلگرام و
رابرت ویلسون را به عنوان برندگان جایزه نوبل در عرصه علوم اقتصادی انتخاب کرده
است. این دو اقتصاددان فعال در دانشگاه استنفورد از نام‌آوران تئوری مزایده هستند و
در «بهبود نظریه‌ی حراج و خلق قالب‌های تازه برای حراج» تلاش کرده‌اند.
پل میلگرام (Paul Milgrom) اقتصاددان ۷3 ساله امریکایی است که در ۱۹۴۸ در
خانواده‌ای یهودی در ایالت میشیگان امریکا متولد شده است. او پس از تحصیل در
رشته‌های ریاضی و آمار، در 1979 دکترای خود را در رشته‌ی مدیریت کسب و کار دریافت
کرد. وی با تخصص در نظریه‌ی بازی‌ها، استاد دانشگاه استنفورد است و از سال 2008 تا
2020 برنده‌ی ۶ جایزه‌ی اقتصادی نیز شده است.
منابع
1. روزنامه همشهری – 20 مهر99
2.dinu.ir
3. www.jinfo.org/Nobel_Prizes.html
4.en.wikipedia.org/wiki/List_of_Jewish_Nobel_laureates
5.en.wikipedia.org/wiki/Roger_Penrose5.
6. en.wikipedia.org/wiki/Andrea_M._Ghez
7.en.wikipedia.org/wiki/Louise_Gl%C3%BCck
8.en.wikipedia.org/wiki/Harvey_J._Alter
