|
رحمن دلرحیم
پژوهشگر و مدرس زبان و تعلیمات دین یهود
پاییز 98
سپیده‌دم روز ششم ماه سیوان سال 2448 عبری ناگهان رعد و برق مهیبی فضا را به لرزه
درآورد و صدای شوفار (شیپور) که هر لحظه بلندتر و رساتر می‌شد در میان صخره‌های
عظیم کوه طنین باشکوهی انداخته بود. همه افراد بنی‌اسرائیل برخود می‌لرزیدند.
آن‌گاه دیگربار سکوت و آرامش بر همه جا مستولی گردید دیگر صدایی شنیده نمی-شد.
پرندگان از ترنم باز ایستادند و حتی فرشتگان آسمان از دعا و نیایش ملکوتی خود باز
ایستادند. همه کس و همه چیز در سکوت مطلق به سر می‌برد.
... ناگهان سخنان آسمانی با قدرت شگرف از کران تا کران جهان به گوش رسید:
1. من هستم خداوند خالقت که تو را از سرزمین مصر و از خانه بردگی بیرون آوردم
2. تو را معبودان دیگر غیر از من نباشد
3. نام خداوند خالق خود را به باطل مبر (قسم بیهوده مخور)
4. روز شبات (شنبه) را یاد کن و آن را مقدس بدار
5. پدر و مادر خود را احترام نما
6. قتل نکن
7. زنا نکن
8. دزدی نکن
9. شهادت دروغ نده
10. به زن و فرزند و دارائی همنوعت حسد مبر
دانشمندانی که تلمود را تدوین کرده‌اند معنی و مفهوم عید شاووعوت را وسعت بخشیده آن
را روز یادبود اعطای تورات در کوه سینا قرار داده‌اند، به این ترتیب عید شاووعوت
نمایان‌گر تولد مذهب بنی اسرائیل است. همچنان که عید پسح مظهر تولد مجدد ملت بنی
اسرائیل می‌باشد.
از این نظر عید شاووعوت شایان اهمیت بسیار است. در این روز مقدس فصول 19 و 20 از
سفر خروج تورات قرائت می‌شود که شامل ده فرمان و رویدادهایی است که پیش درآمد نجات
و رهایی یهودیان از بردگی مصر بود. به هنگام خواندن این رویدادها هیچ فرد یهودی
نمی‌تواند بی-تفاوت بماند و الحق این رویدادی است که هر فردی از بنی اسرائیل
می‌تواند چنین پندارد که در آن شرکت داشته و اوامر الهی را از جانب جَبَروت شنیده
است. بدین منوال گذشته دوباره به پا خاسته و در نظر ما جان می‌گیرد و ما در آن
زندگی می‌کنیم. چنین می‌نماید که ما گفته تلمود را به جان احساس می‌کنیم که
می‌گوید: به هنگام اعطای تورات بر فراز کوه سینا همه ارواح افراد بنی اسرائیل حتی
ارواح آنها که هنوز به دنیا نیامده بودند گردهم آمدند. شاووعوت یکی از کوتاه‌ترین
اعیاد یهود است که دو روز بیشتر به طول نمی‌انجامد ولی از لحاظ پیام اخلاقی و جهانی
بسیار پراهمیت است.
شاووعوت با اسامی زیر خوانده می‌شود :
1. عید شاووعوت (عید هفته‌ها): در سفر تثنیه فصل 16 آمده: «هفت هفته برای خود
بشمار. در ابتدای نهادن داس در محصول خود شمردن هفت هفته را شروع کن و عید هفته‌ها
را به درگاه خدای خالقت نگهدار».
2. حگ هقاصیر (عید درو): این نام رابطه این عید با فعالیت‌های کشاورزی را برای ما
روشن می‌کند که آوردن نوبر میوه‌ها و گندم به نام «بیکوریم» به خانه مقدس در
اورشلیم به عنوان سپاس و تشکر از الطاف و برکات خداوند برگزار می‌شد، چنان که در
سفر خروج فصل 23 آمده: «و این عید درو، نوبرانه محصولاتت را که در کشتزار کاشته‌ای،
اولین نوبرانه زمینت را به خانه خد.اوند خالقت تقدیم کن»
3. یوم هبیکوریم (عید اهدا نوبر میوه‌جات): عید شاووعوت آغاز فصل اهدا اولین نوبر
میوه‌جات را زمانی که معبد مقدس آباد بود اعلام می‌داشت. در میشنا (مجموعه قوانین
تورات شفاهی) آمده است: وقتی صاحب یک باغ میوه یا تاکستان، اولین انجیر یا اولین
خوشه انگور و یا نخستین انار را قبل از دیگر میوه‌های همانند خود جوانه زده بود
مشاهده می‌کرد، بلافاصله با پیچیدن رشته‌ای از الیاف گیاهی به دور این میوه نوبر آن
را علامت‌گذاری می‌کرد و می‌گفت «این میوه نوبر است». زائرین با مراسم خاصی
میوه‌های نوبر خود را تقدیم می‌کردند. در سفر اعداد آمده «در روز تقدیم نوبرانه
موقعی که شما هدیه آردی تازه به حضور خداوند تقدیم می‌دارید در زمان شاووعوت شما
اجتماع مقدس باشد».
4. زِمَن مَتَن تُوراتنو (زمان اعطا تورات): در روز ششم ماه عبری سیوان سال 2448
خداوند تورات مقدس را بر کوه سینای اعطا فرمود. این موضوع نشان گر دو واقعه
می‌باشد: اول یک حقیقت تاریخی که در یک زمان معین به وقوع پیوست دوم پیام مذهبی،
جاودانی و جهانی.
5. عَصِرِت (اجتماع باشکوه): در تلمود عید شاووعوت اکثراً به نام عصرت به معنی
اجتماع یا «اختتام عید» نامیده شده است همانطوری که «شمینی عَصِرِت» خاتمه عید
سوکوت را اعلام می‌کند شاووعوت نیز در حقیقت دنباله و خاتمه عید پسح به شمار
می‌آید. علاوه بر این در میشنای روش هشانا فصل اول آمده : «در عصرت سرنوشت میوه‌های
درختی تعیین می‌شود».
یکی از رسوم دیرینه ایسرائل این است که در عید شاووعوت کنیساها را با گُل و سبزی
تزئین می‌کنند. این رسم زیبا نمایان‌گر مفهوم دوگانه عید است: گل‌ها و میوه‌های
نوبر نشانه‌ی زیبایی است که خداوند به جهان ارزانی داشته است و همچنین تقدس عید را
هم یادآوری می‌کنند زیرا آنها نشانه آسایش و زیبایی هستند که تورات به زندگی ما
می‌بخشد.
در روز دوم شاووعوت کتاب «روت» را در کنیساها قرائت می‌کنند و این امر علل مختلفی
دارد:
1. شاووعوت روز رحلت حضرت داوود (ع) می‌باشد و کتاب روت درباره دودمان او شرح داده
است.
2. شرحی که درباره رسوم کشاورزی در کتاب روت داده شده با عید شاووعوت یا عید درو
مناسبت دارد.
3. وفاداری روت به دین یهود و آئین الهی شباهت دارد. با شاووعوت که در این عید کلیه
یهودیان نیز تورات را با دستورات آن پذیرفته و وفاداری خود را نسبت به آن اعلام
می‌دارند.
بشر در صورتی به یک آزادی واقعی و زندگی شرافتمندانه نائل خواهد شد و در شرایطی
لیاقت و شایستگی آن آزادی را خواهد داشت که با کلیه فرمان‌ها و دستورات الهی که در
تورات مقدس نیز تاکید گردیده است با دیده احترام بنگرد. یکی از زیباترین نگرش‌ها به
کلام الهی، آن گونه است که نیاکان ما در مقابل کوه سینا اعلام داشتند و ما نیز
تکرار می‌کنیم: «نَعَسِه وِ نیشمَع» یعنی اوامر خدا را اجرا می‌کنیم و بعد به مفهوم
آن واقف می‌شویم. n
| 
