برگردان از : مژده یمینیان
کارشناس تغذیه
زمستان 98
در
فصل زمستان در زمان خاصی، گیاهان از خواب زمستانی، بیدار می‌شوند و این زمان که در
تاریخ عبری، پانزدهم ماه شواط می‌باشد، به عقیده‌ی یهودیان، آغاز سالی نو برای
درختان می‌باشد. یهودیان در این زمان که جشن ایلانوت نامیده می‌شود، پایان خواب
زمستانی و شروع دوباره‌ی زندگی گیاهان را جشن می‌گیرند و میوه‌های خاصی را با
خواندن دعا، تناول می‌کنند و از خداوند متعال خواستار پرثمر شدن درختان در سال جدید
می‌شوند.
مهم‌ترین میوه‌ها برای خواندن دعا، انگور، انار، انجیر، گندم، جو، خرما و زیتون
می‌باشند.
در کتب مقدس یهود، از میوه‌ی انجیر به کرات نام برده شده است. کتاب مقدس تورات برای
اولین بار نه تنها به کاربرد انجیر به عنوان یک ماده‌ی غذایی، بلکه به برگ‌های آن
به عنوان یک پوشش اشاره کرده است.
... زن دید که آن درخت برای خوراک، نیکو و برای چشم‌ها هوس‌انگیز است و آن درخت
برای معرفت‌دار شدن پسندیده است. از میوه‌ی آن گرفت و خورد و به شوهرش هم که در
کنارش بود داد و او خورد. چشمان هر دو گشوده شد و دانستند که عریانند و برگ‌های
انجیر را به هم دوخته، وسیله‌ی ستر عورت برای خویشتن ساختند. (تورات، برشیت 7: 3)
از آنجایی که انجیر یکی از میوه‌هایی است که از دیرباز با بشر همراه بوده است،
توضیحات مختصری در رابطه با فواید انجیر، تقدیم خوانندگان محترم می‌نمایم.
انجیر در تمام دنیا از قرن‌ها پیش مورد علاقه مردم بوده است و میوه‌ای هم خوشمزه و
هم مغذی می‌باشد، به طوری که مطالعات اخیر نشان داده‌اند که انجیر می‌تواند برای
درمان بسیاری از بیماری‌ها از دیابت گرفته تا اگزما مفید باشد.
انجیر که به خاطر شیرینی و طعم ملایم و خواص زیادش، میوه‌ای بسیار محبوب می‌باشد،
دارای کالری کم و فاقد چربی می‌باشد. یک انجیر بزرگ تازه دارای 47 کالری می‌باشد و
می‌تواند جایگزین مناسبی برای اسنک‌ها (خوراکی‌‌های مختصر سرپایی) باشد.
انجیر هم به صورت تازه و هم به صورت خشک برای سلامتی مفید می‌باشد. در یک اونس[1]
از انجیر خشک 3 گرم فیبر وجود دارد، بنابراین انجیر به علت فیبر بالایی که دارد،
ملین می‌باشد و به کاهش یبوست کمک می‌کند. انجیر همچنین به کاهش کلسترول و تنظیم
سطح قند خون کمک می‌کند.
بسیاری از انسان‌ها به خاطر استفاده از غذاهای فرآینده شده و فست فودها، سدیم زیادی
دریافت می‌کنند و جذب زیاد سدیم می‌تواند باعث کمبود پتاسیم شود و این عدم تعادل
بین دو ماده معدنی نام برده می‌تواند منجر به افزایش فشار خون شود. یک رژیم غذایی
غنی از میوه‌جات و سبزیجات نظیر انجیرهای تازه، طبیعتاً باعث افزایش پتاسیم دریافتی
و در نتیجه کاهش فشار خون می‌شود.
انجیر منبع خوبی از کلسیم می‌باشد که می‌تواند با افزایش تراکم استخوان، از پوکی
استخوان پیشگیری کند و در واقع انجیر در بین میوه‌جات و سبزیجات از کلسیم بیشتری
برخوردار است. اگر کسی بخواهد آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه
کنند، با انتخاب انجیر اشتباه نمی‌کند طبق تحقیقاتی که در سال 2005 صورت گرفته،
انجیرهای خشک آنتی اکسیدان‌هایی با کیفیت بالا دارند. آنتی‌اکسیدان‌ها، تخریب
سلول‌ها را که بر اثر رادیکال‌های[2] آزاد به وجود می‌آیند، کاهش می‌دهند و در واقع
نقشی محافظتی دارند. مصرف انجیر باعث پیشگیری از انواع سرطان‌ها مخصوصاً سرطان روده
می‌شود و متخصصین تغذیه، دریافت بالای آنتی‌اکسیدان را با مصرف بیشتر سبزیجات و
میوه‌هایی نظیر انجیر توصیه می‌کنند.
انجیر یکی از غنی‌ترین منابع غذایی گیاهی می‌باشد که شامل انواع ویتامین‌ها و مواد
معدنی نظیر ویتامین A ، ویتامین C، ویتامین K، انواع ویتامین‌های گروه B، پتاسیم،
منیزیم، روی، مس، منگنز و آهن می‌باشد.
یکی دیگر از خواص انجیر، کمک به درمان دیابت می‌باشد که در این زمینه، تنها میوه‌ی
درخت انجیر برای سلامتی مفید نمی‌باشد بلکه مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهند،
برگ‌های درخت انجیر هم می‌توانند به تنظیم قند خون کمک کنند. یک تحقیق در سال 2016
روی موش‌ها نشان داده که فیکوسین[3] ، عصاره‌ای که از برگ‌های انجیر استخراج
می‌شود، حساسیت سلول‌ها را نسبت به انسولین بهبود می‌بخشد. (توضیح مترجم: با توجه
به این که انجیر حاوی قند می‌باشد، مصرف آن برای افراد دیابتی باید طبق نظر کارشناس
تغذیه صورت گیرد.)
انجیر برای پوست هم مفید می‌باشد. در بعضی از روش‌های درمان سنتی، انجیر برای درمان
انواع زیادی از بیماری‌های پوستی نظیر اگزما، لک و پیس و پسوریازیس به کار می‌رود.
البته در این زمینه هیچ‌گونه مدرک علمی قطعی وجود ندارد، اما شواهد داستان‌گونه و
تحقیقات مقدماتی این مطلب را نشان داده‌اند.
شیره‌ی درخت انجیر می‌تواند باعث برطرف شدن زگیل شود. طبق تحقیق مقایسه‌ای که در
سال 2007 انجام گرفت، 25 انسان، شیره‌ی درخت انجیر را روی زگیلی که در یک طرف
بدنشان بود، به کار بردند و برای برطرف کردن زگیل‌هایی که در طرف دیگر بدنشان بود
از روش سرمادرمانی[4] استفاده کردند. نتیجه این بود که کاربرد شیره‌ی درخت انجیر
در درمان زگیل نسبت به روش سرما درمانی دارای اثر کمتری بود و البته اثرات
زیان‌آوری هم به همراه نداشت.
انجیرهای تازه می‌توانند برای تهیه یک ماسک صورت مغذی سرشار از آنتی‌اکسیدان به کار
بروند. برای تهیه‌ی این ماسک می‌توان به سادگی انجیر را خیساند و از آن خمیر درست
کرد. برای افزایش خاصیت مرطوب‌کنندگی باید یک قاشق چایخوری ماست به آن اضافه کرد و
سپس با حرکت دورانی روی صورت مالید و بعد از 10 تا 15 دقیقه ماسک را از صورت پاک
کرد و با آب ولرم شست. البته اگر کسی به شیره‌ی انجیر حساسیت دارد، نباید آن را روی
پوست خود به کار ببرد.
خمیر تهیه شده از انجیر ، همچنین یک داروی خانگی برای درمان آکنه می‌باشد، اما مدرک
علمی در این زمینه وجود ندارد.
از جمله خواص دیگر انجیر، حفظ سلامت مو می‌باشد، به طوری که به عنوان مواد اولیه
محبوب در تهیه‌ی بسیاری از شامپوها، نرم‌کننده‌ها و ماسک‌های مو به کار می‌رود که
باعث قوی شدن، مرطوب شدن و افزایش رشد مو می‌شود.
در رابطه با خواص انجیر برای سلامتی موها، تحقیق علمی وجود ندارد. اما تحقیقاتی در
زمینه‌ی نقش بعضی از ویتامین‌ها و مواد معدنی در حفظ سلامتی موها وجود دارند که یکی
از این تحقیقات که در رابطه با اثرات کمبود روی و مس در ایجاد ریزش مو بود، نشان
داد که روی، باعث تسریع بازسازی فولیکول‌های مو می‌شود و نتیجه‌ی این تحقیق این بود
که کمبود روی می‌تواند باعث ریزش مو بشود ولی در این زمینه کمبود مس، چندان تأثیری
ندارد.
تحقیق بعدی در رابطه با ارتباط تغذیه‌ی خانم‌ها در دوران یائسگی با ریزش مو بود.
تحقیق نشان داد که چندین مواد مغذی که در انجیر یافت می‌شوند، نظیر روی، مس، سلنیم،
منیزیم، کلسیم، انواع ویتامین‌های گروه B و ویتامین C ، به حفظ سلامتی موها کمک
می‌کنند.
از دیگر اثرات سودمند انجیر، کمک به کاهش حس گرسنگی و کاهش وزن می‌باشد که این
خاصیت به خاطر داشتن فیبر بالا می‌باشد. به طور طبیعی افزایش مصرف فیبر، باعث پر
شدن معده و کاهش احساس گرسنگی می‌شود.
(توضیح مترجم : از آنجایی که هر دو عدد انجیر متوسط حاوی 60 کالری می‌باشند، افراط
در مصرف انجیر هم می‌تواند مانند افراط در مصرف سایر مواد غذایی باعث ایجاد اضافه
وزن و چاقی بشود.)
انجیر همچنین حاوی پربیوتیک‌ها می‌باشد که با تغذیه باکتری‌های مفید روده به گوارش
و سلامت روده کمک می‌کند.
(توضیح مترجم: پربیوتیک (Prebiotic) نوعی فیبر در رژیم غذایی است که باکتری‌های
مفید روده از آن تغذیه می‌کنند و نباید با پروبیوتیک (Probiotic) اشتباه گرفته شود
که باکتری‌های مفید هستند. در واقع پربیوتیک، غذای این باکتری‌ها می‌باشند.)
عوارض جانبی: انجیر بخشی از خانواده توت‌ها می‌باشد. بنابراین اگر کسی به بعضی از
میوه‌های این خانواده حساسیت دارد، ممکن است به انجیر هم حساسیت داشته باشد.
انجیر هم به صورت تازه و هم به صورت خشک، دارای مقدار زیادی ویتامین K می‌باشد و از
آنجایی که ویتامین K به انعقاد خون کمک می‌کند، اگر کسی از داروهای ضد انعقاد
نظیر[5] وارفارین (با نام تجاری کومادین[6] ) استفاده می‌کند، باید میزان مصرف مواد
غذایی حاوی ویتامین K را در نظر داشته باشد و چون انجیر ملین و مسهل می‌باشد، مصرف
مقدار زیاد آن باعث ایجاد عوارض می‌شود. n
[1] - Ounce از واحدهای جرمک است که معادل 1/31 گرم می‌باشد.
[2] - Free radical به اتم‌‌ها یا مولکول‌هایی گفته می‌شود که دارای الکترون جفت
نشده باشند
[3] - Ficusin
[4] - Cryotherapy
[5] - Warfarin
[6] - Coumadin
