دی 1386

حتماً شما هم در اطراف خود، افرادی را دیده اید که در زمینه های علمی، اجتماعی، هنری، مطالعاتی، مدیریتی، شغلی و ... از دیگران برترند. واقعیت آن است که هیچ انسانی مانند دیگری نیست. انسانها با تواناییها و ویژگیهای متفاوت خلق شده اند. در همه جوامع نیز "بعضی افراد خصوصیات استثنایی و منحصر به فرد دارند و یا دارای استعداد و قابلیتهایی استثنایی در زمینه کار خود یا در بعضی فعالیتها هستند." این تعریفی است که پارتو، جامعه شناس ایتالیایی، در تعریف افراد نخبه یا برگزیده ارائه میدهد. الیتیسم(نخبه گرایی) پس از جنگ جهانی دوم مصطلح شد و هدف آن سپردن قدرت به افرادی است که توانایی و استعداد بیشتری در زمینه کار خود دارند.
در واقع در هر جامعهای، افراد نخبه، مغز فعال و پویای آن جامعه هستند. ایجاد تغییر و تحول در جامعه، یکی از نقشهایی است که این گروه از مردم بر عهده دارند. در واقع نخبگان و برگزیدگان هر جامعه هستند که تغییرات مثبت را میپذیرند و از گسترش تحولات نامطلوب جلوگیری میکنند. نخبگان هر جامعه سبب پیشرفت و بالا رفتن شأن و منزلت آن جامعه بوده و موجب میشوند در جامعه پویایی و تحرک ایجاد شود. در واقع جوامع و ملتها با افراد نخبه و برگزیده آن شناخته میشوند. البته نباید فراموش کرد که هرچند این افراد دارای استعدادهای عالی هستند اما آنها از بطن جامعه برمیخیزند، بنابراین بدون حمایت و تشویق افراد جامعه، این برگزیدگان مجالی برای بروز استعدادها و تواناییهای خود نخواهند داشت. در اکثر جوامع نیز این افراد مخالفان و دشمنانی دارند. در جوامع پویا و پیشرفته، حرکت نخبگان عمودی است و نه افقی. به این معنی که این نخبگان به تدریج از سطوح پایینتر رو به بالا حرکت کرده و قدرت را به دست میگیرند اما در حرکت افقی نخبگان، قدرت بین افراد مشخص جابهجا میشود.
تقسیمبندیهای مختلفی برای نخبگان وجود دارد ولی به طور کل آنها به چهار دستهی نخبگان قدرت سیاسی، نخبگان اقتصادی، نخبگان نظامی و نخبگان فکری تقسیم میشوند.
جامعه کلیمی، یکی از جوامعی است که همواره در طول تاریخ سعی کردهاست در هر کشوری که زندگی میکند موجب بهبود و پیشرفت آن کشور شود. به دست آوردن 176 جایزه نوبل بین سالهای 1901 تا 2007 در رشته-های مختلف توسط یهودیان جهان یکی از مصادیق تمایل یهودیان برای ارتقاء جوامع و کشورهایی است که در آن زندگی میکنند . جامعه کلیمی ایران نیز از این امر مستثنی نیست. اما متأسفانه در سالهای اخیر، سیل قابل توجه مهاجرت به خارج از کشور، موجب شده تعداد زیادی از نخبگان فکری به خارج از کشور مهاجرت کنند. البته نباید فراموش کرد که پدیده مهاجرت نخبگان تنها مخصوص جامعه کلیمی نیست. بر اساس اعلام سازمان ملل در سال 1990 بیش از 150 هزار نفر از ایران به آمریکا مهاجرت کردهاند که 70% آنها دارای تحصیلات عالی بودهاند. بر اساس آمار دیگری از خروجیهای اداره گذرنامه در سال 1378، در این سال هر روز به طور متوسط 15 کارشناس ارشد و 2/3 نفر دارای مدرک دکتری از کشور خارج شدهاند .
مهاجرت نخبگان از جامعه کلیمی به علت کمبود جمعیت چند نتیجه منفی به همراه دارد: نخست اینکه میتواند موجب دلسردی و انفعال مردم جامعه خصوصاً سایر نخبگان این جامعه شود. دوم اینکه میتواند سبب شود افرادی که به واقع نخبه نیستند و آن حد مطلوب از استعداد و خصوصیات موردنظر را دارا نیستند اشتباهاً به عنوان نخبه شناسایی شوند.
البته برای انفعال و دلسردی برخی نخبگان و متفکران جامعه کلیمی ایران، دلایل دیگری نیز میتوان برشمرد. یکی از این دلایل، قضاوت غیرمنصفانه درباره برخی از این افراد است. اصولاً در جامعه کلیمی ایران رسم است که همه افراد چه نخبه و چه غیر نخبه را با ملاکهای سادهای همچون وضعیت خانوادگی و ازدواج، اصل و نسب، تمول مالی و ... میسنجند. همین امر سبب می-شود فردی که در جامعه اکثریت دارای جایگاه و شأنی متناسب با تفکر، تحصیلات، هنر و استعداد خود است از جامعه کلیمی دلسرد شود و از آن فاصله بگیرد. به همین سبب است که جامعه کلیمی باید از نخبگان خود به عنوان یک سرمایه ارزشمند مراقبت کند و در انتخاب نخبگان واقعی دچار اشتباه نشود. جامعه کلیمی باید به یاد داشته باشد که نخبهکُشی موجب عقبماندگی و انفعال جامعه میشود. البته نخبگان جامعه کلیمی نیز نباید فراموش کنند که اصولاً ایجاد تغییر و تحول در جامعه و گشودن درهای جدیدی از بینش برعهده همین قشر گذاشته شده است. بنابراین بر عهده ماست که با قدر دانستن و ارزش قائل شدن برای نخبگان جامعه کلیمی، دقت در سپردن قدرت جامعه به دست نخبگان فکری واقعی، برای بالاتر بردن وجهه جامعه کلیمی تلاش کنیم. گاهی ما خیلی دیر نخبگان را کشف میکنیم. تا دیر نشده باید دست به کاری زد.
 





	استفاده از مطالب اين سايت تنها با ذكر منبع (بصورت لینک مستقیم) بلامانع است. .Using the materials of this site with mentioning the reference is free این صفحه بطور هوشمند خود را با نمایشگرهای موبایل و تبلت نیز منطبق می‌کند لطفا در صورت اشکال، به مسئولین فنی ما اطلاع دهید