مهندس آرش آبائی
تابستان 99
معرفی کتاب
دکتر علیرضا بهشتی در جلسات هم اندیشی ماهانه‌ی «مجمع احیای فضیلت»
در سال 1397 از صاحب‌نظران و اندیشمندان ادیان و مذاهبی که در ایران
پیروانی دارند دعوت کرد تا درباره‌ی مدارای دینی مباحثی را مطرح کنند. موبد
مهندس پدرام سروش پور از جامعه‌ی زرتشتیان، مهندس آرش آبائی از جامعه‌ی
کلیمیان، پدر جک یوسف از جامعه‌ی مسیحیان، دکتر احمد فلاحی از جامعه‌ی اهل
سنت و حجت الاسلام دکتر رحیم نوبهار از اهل تشیع به تشریح نگاه ادیان به
مدارا پرداختند که اخیرا حاصل این سخنرانی-ها در کتابی با عنوان
«درس‌گفتارهایی درباره‌ی مدارا در ادیان ایران زمین» (نشر روزنه، 1399) به
کوشش سید علیرضا حسینی بهشتی منتشر شده است.
آبائی در بخش مدارا در دین یهود، ابتدا به تعریف مدارا پرداخته و سپس ضمن
ارائه‌ی چکیده‌ی تاریخ یهود، نگاه برون دینی یهودیت را بررسی نموده است. در
ادامه، مدارا در چهار دوره‌ی توراتی، عهدعتیق (پسا توراتی)، تلمودی و پسا
تلمودی بررسی و همین مقوله در فضای عرفان یهودی و جنبش روشنگری نیز تحلیل
شده است. وی در پایان به جمع بندی بحث پرداخته و اظهار می‌دارد:
«برای بررسی مدارا در دین یهود باید دید به کدام برداشت از یهودیت و در
کدام تاریخ به یهودیت می‌نگریم و متولی یهودیت چه کسی است. آیا منِ مجریِ
دین به آن آیات و آموزه‌های رحمانی نگاه می‌کنم که می‌گوید حتی غریب را هم
مانند خودت احترام بگذار و یا اگر غلامی اختیار کردید، برده باید همان
غذایی را بخورد که اربابش می‌خورد؛ یا آموزه‌های دیگری مورد نظر من است که
نه تنها نهایت سخت‌گیری را به غیر یهودی بلکه به خود فرد یهودی هم اعمال
می‌کند. لذا برای بررسی مدارا در دین یهود هم باید به مقطع تاریخی نگاه
کنیم و هم به آن کسی که دین را برای ما بیان و اجرا می‌کند».
